Η κατάσταση αυτή δημιουργεί εύλογα ερωτήματα: Ποιός έχει την ευθύνη; Η Πολιτεία ή τα ίδια τα Πανεπιστήμια; Και, κυρίως, τι μπορεί να γίνει;
Ποιός φταίει; Μια κατανομή ευθυνών
Η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει τη δημόσια τάξη και την ασφάλεια των πολιτών - άρα και των φοιτητών. Ωστόσο, για χρόνια αντιμετώπιζε τα Πανεπιστήμια ως «εξαιρέσεις» του νόμου, με πρόσχημα το άσυλο, το οποίο συχνά παρερμηνεύθηκε ως ασυλία στην παρανομία. Ακόμα και μετά την κατάργηση του θεσμικού ασύλου, η αστυνομική παρέμβαση παραμένει διστακτική και καθυστερημένη, αφήνοντας τους δράστες ανεξέλεγκτους.
Τα Πανεπιστήμια, από την άλλη, συχνά κλείνουν τα μάτια σε παραβατικές συμπεριφορές ή δε διαθέτουν επαρκείς μηχανισμούς πρόληψης και άμεσης αντίδρασης. Πρυτανικές αρχές φοβούνται την πολιτική πίεση ή την αρνητική δημοσιότητα, με αποτέλεσμα να επικρατεί η λογική της αδράνειας.
Η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει τη δημόσια τάξη και την ασφάλεια των πολιτών - άρα και των φοιτητών. Ωστόσο, για χρόνια αντιμετώπιζε τα Πανεπιστήμια ως «εξαιρέσεις» του νόμου, με πρόσχημα το άσυλο, το οποίο συχνά παρερμηνεύθηκε ως ασυλία στην παρανομία. Ακόμα και μετά την κατάργηση του θεσμικού ασύλου, η αστυνομική παρέμβαση παραμένει διστακτική και καθυστερημένη, αφήνοντας τους δράστες ανεξέλεγκτους.
Τα Πανεπιστήμια, από την άλλη, συχνά κλείνουν τα μάτια σε παραβατικές συμπεριφορές ή δε διαθέτουν επαρκείς μηχανισμούς πρόληψης και άμεσης αντίδρασης. Πρυτανικές αρχές φοβούνται την πολιτική πίεση ή την αρνητική δημοσιότητα, με αποτέλεσμα να επικρατεί η λογική της αδράνειας.
Ο ρόλος των πολιτικών παρατάξεων
Δεν μπορεί να αγνοηθεί η συμβολή των φοιτητικών παρατάξεων στην αναπαραγωγή της έντασης και της βίας στα Πανεπιστήμια. Αν και η πολιτική έκφραση είναι θεμιτή, σε πολλές περιπτώσεις οι παρατάξεις:
- Πολιτικοποιούν υπερβολικά την καθημερινότητα του Πανεπιστημίου, μετατρέποντας τη διαφωνία σε σύγκρουση.
- Συνεργάζονται ή ανέχονται ακραίες ομάδες, προσφέροντας κάλυψη ή άλλοθι σε παραβατικές συμπεριφορές.
- Προκαλούν εντάσεις μεταξύ τους, με καταγγελλόμενα επεισόδια βίας σε εκλογές, συνελεύσεις ή ακόμη και μέσα σε αίθουσες διδασκαλίας.
- Παρεμποδίζουν θεσμικές διαδικασίες ή καταλαμβάνουν χώρους με αυταρχικό τρόπο, ακυρώνοντας στην πράξη τη δημοκρατική λειτουργία του Ιδρύματος.
Η ανάγκη αποκομματικοποίησης της φοιτητικής ζωής και ενίσχυσης ανεξάρτητων σχημάτων που δρουν με γνώμονα τα συμφέροντα της φοιτητικής κοινότητας είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Προτεινόμενα μέτρα για ουσιαστική ασφάλεια
- Ενίσχυση της φυσικής φύλαξης με εκπαιδευμένο προσωπικό και τεχνολογικά μέσα (κάμερες, κάρτες πρόσβασης κ.λπ.), πάντα με σεβασμό στην ιδιωτικότητα.
- Σαφές νομικό πλαίσιο για την επέμβαση των αρχών σε περιπτώσεις εγκληματικών πράξεων, χωρίς να παρεμποδίζεται η ακαδημαϊκή ελευθερία.
- Διαρκής συνεργασία μεταξύ Πανεπιστημίων και ΕΛ.ΑΣ., με ορισμό υπευθύνων ασφάλειας και τακτικές συναντήσεις.
- Δημιουργία ειδικών ομάδων διαχείρισης κρίσεων μέσα στα Ιδρύματα, με συμμετοχή φοιτητών, καθηγητών και διοικητικού προσωπικού.
- Καλλιέργεια κουλτούρας σεβασμού και διαλόγου στα ΑΕΙ, ώστε να απομονώνονται οι ακραίες φωνές και να μη βρίσκουν πρόσφορο έδαφος.
- Αυστηρές κυρώσεις για πράξεις βίας, τόσο ποινικά όσο και εντός του ακαδημαϊκού πλαισίου, όπου αυτό προβλέπεται.
Γιατί δεν υπάρχει πια ανοχή
Δεν μπορεί κανένα Πανεπιστήμιο να λειτουργεί κάτω από καθεστώς φόβου ή ιδιότυπης ομηρίας από μειοψηφίες. Η δημόσια εκπαίδευση δεν μπορεί να παραμένει έρμαιο του κάθε τραμπούκου ή κουκουλοφόρου. Οι φοιτητές αξίζουν ένα περιβάλλον ελεύθερης σκέψης και ασφάλειας, όχι ανασφάλειας και τρόμου.
Η ευθύνη είναι συλλογική. Αν δεν υπάρξει πολιτική βούληση και ουσιαστική στήριξη από τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων, η βία θα συνεχίσει να βρίσκει χώρο μέσα στους χώρους που θα έπρεπε να ανήκουν αποκλειστικά στη γνώση.
Δεν μπορεί κανένα Πανεπιστήμιο να λειτουργεί κάτω από καθεστώς φόβου ή ιδιότυπης ομηρίας από μειοψηφίες. Η δημόσια εκπαίδευση δεν μπορεί να παραμένει έρμαιο του κάθε τραμπούκου ή κουκουλοφόρου. Οι φοιτητές αξίζουν ένα περιβάλλον ελεύθερης σκέψης και ασφάλειας, όχι ανασφάλειας και τρόμου.
Η ευθύνη είναι συλλογική. Αν δεν υπάρξει πολιτική βούληση και ουσιαστική στήριξη από τις διοικήσεις των Ιδρυμάτων, η βία θα συνεχίσει να βρίσκει χώρο μέσα στους χώρους που θα έπρεπε να ανήκουν αποκλειστικά στη γνώση.
0 comments
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ, τα σχόλιά σας να μην περιέχουν βωμολοχίες, να μην είναι γραμμένα σε greeklish και με κεφαλαία γράμματα και να μην περιέχουν οποιοδήποτε διαφημιστικό περιεχόμενο. Σε διαφορετική περίπτωση δε θα δημοσιεύονται. Για οποιαδήποτε απορία ανατρέξτε στους όρους χρήσης του ιστολογίου.