Αρκεί όμως να ξύσει κανείς λίγο κάτω από την επιφάνεια για να αποκαλυφθεί ένα εφιαλτικό οικολογικό και κοινωνικό αποτύπωμα που κανείς δεν θέλει να δει.
Η γρήγορη μόδα (fast fashion) στην Ελλάδα: Τί κρύβεται πίσω από τα ρούχα
Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. H γρήγορη μόδα - η μαζική παραγωγή φθηνών, συνήθως κακής ποιότητας ρούχων που προορίζονται να φορεθούν λίγες φορές και να πεταχτούν - είναι εδώ και χρόνια ένας από τους κύριους ενόχους για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Η βιομηχανία της μόδας ευθύνεται για περίπου 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο δηλαδή από τα αεροπλάνα και τα πλοία μαζί.
Πίσω από κάθε μπλουζάκι του ενός ευρώ, υπάρχει ένα εργοστάσιο στην Ασία με άθλιες συνθήκες εργασίας, παιδιά που ράβουν για ένα κομμάτι ψωμί, και τόνοι χημικών που καταλήγουν σε ποτάμια και εδάφη.
Κι όμως, στην Ελλάδα του 2025, αντί να στραφούμε σε υπεύθυνες καταναλωτικές συνήθειες, ανοίγουμε όλο και περισσότερα καταστήματα που εκμεταλλεύονται ακριβώς αυτό το σύστημα.
Το φαινόμενο δεν είναι καινούριο. H γρήγορη μόδα - η μαζική παραγωγή φθηνών, συνήθως κακής ποιότητας ρούχων που προορίζονται να φορεθούν λίγες φορές και να πεταχτούν - είναι εδώ και χρόνια ένας από τους κύριους ενόχους για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Η βιομηχανία της μόδας ευθύνεται για περίπου 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο δηλαδή από τα αεροπλάνα και τα πλοία μαζί.
Πίσω από κάθε μπλουζάκι του ενός ευρώ, υπάρχει ένα εργοστάσιο στην Ασία με άθλιες συνθήκες εργασίας, παιδιά που ράβουν για ένα κομμάτι ψωμί, και τόνοι χημικών που καταλήγουν σε ποτάμια και εδάφη.
Κι όμως, στην Ελλάδα του 2025, αντί να στραφούμε σε υπεύθυνες καταναλωτικές συνήθειες, ανοίγουμε όλο και περισσότερα καταστήματα που εκμεταλλεύονται ακριβώς αυτό το σύστημα.
Ρούχα «μαϊμού» με επώνυμες ετικέτες
Η ειρωνεία γίνεται ακόμα πιο έντονη όταν αυτά τα καταστήματα δεν πωλούν απλώς φθηνά ρούχα, αλλά εμφανώς παραποιημένα προϊόντα, «μαϊμού» εκδοχές γνωστών brand names. T-shirt με το λογότυπο της Nike, παπούτσια που θυμίζουν Adidas, τσάντες που προσπαθούν να πείσουν ότι είναι Gucci. Κανένας έλεγχος, καμία πιστοποίηση, καμία φροντίδα για τα πνευματικά δικαιώματα ή την ποιότητα των υλικών.
Ο καταναλωτής μπορεί να νιώθει ότι κάνει «έξυπνες αγορές», αλλά στην πραγματικότητα συντηρεί ένα παράνομο κύκλωμα παραγωγής και διακίνησης προϊόντων.
Η ειρωνεία γίνεται ακόμα πιο έντονη όταν αυτά τα καταστήματα δεν πωλούν απλώς φθηνά ρούχα, αλλά εμφανώς παραποιημένα προϊόντα, «μαϊμού» εκδοχές γνωστών brand names. T-shirt με το λογότυπο της Nike, παπούτσια που θυμίζουν Adidas, τσάντες που προσπαθούν να πείσουν ότι είναι Gucci. Κανένας έλεγχος, καμία πιστοποίηση, καμία φροντίδα για τα πνευματικά δικαιώματα ή την ποιότητα των υλικών.
Ο καταναλωτής μπορεί να νιώθει ότι κάνει «έξυπνες αγορές», αλλά στην πραγματικότητα συντηρεί ένα παράνομο κύκλωμα παραγωγής και διακίνησης προϊόντων.
Σημείωση: Το άρθρο αυτό δεν αναφέρεται στα δεύτερης διαλογής (second hand) καταστήματα που πωλούν αυθεντικά επώνυμα ρούχα σε μεταχειρισμένη κατάσταση. Αντιθέτως, οι πρωτοβουλίες αυτές προάγουν τη βιωσιμότητα και αξίζουν στήριξης.
Καταναλωτική τύφλωση ή βολική αμνησία;
Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Την ώρα που η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται ολοένα και περισσότερο γύρω από την πράσινη μετάβαση, τη βιώσιμη κατανάλωση και τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, παρατηρείται ταυτόχρονα η ραγδαία εξάπλωση καταστημάτων που προσφέρουν ρούχα σε τιμές χαμηλότερες ακόμη και από έναν καφέ – με τους καταναλωτές να σπεύδουν να γεμίσουν σακούλες με αγορές.
Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Την ώρα που η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται ολοένα και περισσότερο γύρω από την πράσινη μετάβαση, τη βιώσιμη κατανάλωση και τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, παρατηρείται ταυτόχρονα η ραγδαία εξάπλωση καταστημάτων που προσφέρουν ρούχα σε τιμές χαμηλότερες ακόμη και από έναν καφέ – με τους καταναλωτές να σπεύδουν να γεμίσουν σακούλες με αγορές.
Πώς γίνεται να διαδηλώνουμε για το κλίμα και, λίγο μετά, να αγοράζουμε πέντε μπλούζες του 1 ευρώ;
Η ευθύνη είναι (και) δική μας
Δεν φταίνε μόνο τα καταστήματα. Ούτε οι κατασκευαστές, ούτε οι πωλητές. Φταίμε κι εμείς - ως καταναλωτές - που κλείνουμε τα μάτια μπροστά στις συνέπειες των επιλογών μας. Γιατί στο τέλος της ημέρας, κάθε ευρώ που δίνουμε σε ένα τέτοιο μαγαζί είναι μια ψήφος υπέρ της γρήγορης μόδας, υπέρ της εκμετάλλευσης, υπέρ της καταστροφής του πλανήτη.
Αν δεν αλλάξουμε τη νοοτροπία μας, αν δεν αρχίσουμε να βλέπουμε τα ρούχα όχι ως φθηνό εμπόρευμα, αλλά ως προϊόντα με ιστορία, προέλευση και αντίκτυπο, τότε οι «φλόγες» της κλιματικής κρίσης θα συνεχίσουν να μας καίνε - όσο εμείς αλλάζουμε ντύσιμο (outfit) κάθε εβδομάδα.
Δεν φταίνε μόνο τα καταστήματα. Ούτε οι κατασκευαστές, ούτε οι πωλητές. Φταίμε κι εμείς - ως καταναλωτές - που κλείνουμε τα μάτια μπροστά στις συνέπειες των επιλογών μας. Γιατί στο τέλος της ημέρας, κάθε ευρώ που δίνουμε σε ένα τέτοιο μαγαζί είναι μια ψήφος υπέρ της γρήγορης μόδας, υπέρ της εκμετάλλευσης, υπέρ της καταστροφής του πλανήτη.
Αν δεν αλλάξουμε τη νοοτροπία μας, αν δεν αρχίσουμε να βλέπουμε τα ρούχα όχι ως φθηνό εμπόρευμα, αλλά ως προϊόντα με ιστορία, προέλευση και αντίκτυπο, τότε οι «φλόγες» της κλιματικής κρίσης θα συνεχίσουν να μας καίνε - όσο εμείς αλλάζουμε ντύσιμο (outfit) κάθε εβδομάδα.
0 comments
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ, τα σχόλιά σας να μην περιέχουν βωμολοχίες, να μην είναι γραμμένα σε greeklish και με κεφαλαία γράμματα και να μην περιέχουν οποιοδήποτε διαφημιστικό περιεχόμενο. Σε διαφορετική περίπτωση δε θα δημοσιεύονται. Για οποιαδήποτε απορία ανατρέξτε στους όρους χρήσης του ιστολογίου.