Το 2008 ήταν η χρονιά της χειρότερης πιστωτικής κρίσης από το κραχ του 1929, εξαιτίας των αλυσιδωτών αντιδράσεων που προκάλεσε η αγορά των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων χαμηλής εξασφάλισης (subprime) στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Μετά το "σκάσιμο" της φούσκας, οι αγορές πραγματοποίησαν σημαντικά κέρδη το 2009, προσπαθώντας να προεξοφλήσουν την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από την ύφεση, έχοντας ως σύμμαχο τις συντονισμένες κινήσεις μείωσης των επιτοκίων και τη διοχέτευση μεγάλης ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα από τις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο. Συγκεκριμένα, το ελληνικό χρηματιστήριο κατέγραψε ετήσια απόδοση 22,9% με αιχμή τις τράπεζες, ακολουθώντας τα μεγάλα διεθνή χρηματιστήρια, τα οποία σημείωσαν αξιόλογα κέρδη (Αμερική: S&P: 23,5%, Αγγλία: FTSE: 22,1%, Γαλλία: CAC: 22,3% και Γερμανία: DAX: 23,8%).
Το 2010 διαφαίνεται μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά παγκοσμίως. Μέσα στη δύσκολη αυτή συγκυρία, αναδεικνύεται το άσχημο μακροοικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας. Η αξιοπιστία της χώρας μας έχει κλονιστεί, ιδιαίτερα μετά από τις αλλεπάλληλες εκθέσεις υποβάθμισης της πιστοληπτικής μας ικανότητας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης (Moody’s, S&P, Fitch κ.α). Το Πρόγραμμα Σταθερότητας που παρουσίασε η κυβέρνηση και το οποίο εκπονήθηκε μετά τον έλεγχο και την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αντιμετωπίστηκε με μεγάλη επιφυλακτικότητα από τους ξένους επενδυτές, οι οποίοι προέβησαν τόσο στην πώληση ελληνικών μετοχών, προκαλώντας πτώση των τιμών τους, όσο και στην πώληση ελληνικών ομολόγων, αυξάνοντας το spread του ελληνικού 10ετους ομολόγου σε σύγκριση με το αντίστοιχο γερμανικό σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Τα σενάρια περί προσφυγής της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, χρεοκοπίας της και εξόδου της χώρας από την ζώνη του ευρώ, έκαναν την εμφάνιση τους, αλλά δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη βάση, καθώς θα προκαλούσαν μεγάλους κλυδωνισμούς στις υπόλοιπες οικονομίες της Ευρωζώνης και μεγάλα προβλήματα σε εκείνους που έχουν προβεί σε μεγάλες επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα, σημαίνοντας πιέσεις στο ευρωπαϊκό νόμισμα. Οι ξένοι οίκοι και οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έφτασαν στο σημείο να αμφισβητήσουν την ακρίβεια και την ορθότητα των ελληνικών στοιχείων, απαιτώντας την επίδειξη αποφασιστικότητας εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αντιδράσεων όπου η λύση των προβλημάτων αυτών συνεπάγεται.
Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι το έλλειμμα θα μειωθεί φέτος στο 8,7% του ΑΕΠ από το 12,7% που διαμορφώθηκε το 2009 και στη συνέχεια θα υποχωρήσει στο 2,8% το 2012, περικόπτοντας τις δαπάνες και προσθέτοντας φόρους. Σε περίπτωση που δεν καταφέρει να πείσει και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την δυνατότητα να επιτύχει το στόχο αυτό (έλλειμμα κάτω του 3%), οι αγορές θα αντιδράσουν αρνητικά και το spread του ελληνικού ομολόγου θα αυξηθεί περισσότερο, αυξάνοντας περισσότερο το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους και κάνοντας τους παράγοντες της οικονομίας να δανείζονται ακριβότερα. Άμεσα εκτεθειμένα στην κρίση είναι τα τραπεζικά ιδρύματα, εξαιτίας των ομολόγων που κατέχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και στην δυσκολία εξεύρεσης φθηνού χρήματος στις διεθνείς χρηματαγορές. Το αποτέλεσμα θα είναι να πληγεί η πραγματική οικονομία, καθώς τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα παρουσιάζουν πρόβλημα χρηματοδότησης, λόγω της περαιτέρω επιβράδυνσης της πιστωτικής επέκτασης.
Επομένως, απαιτείται άμεση λήψη μέτρων για την μείωση του ελλείμματος και του δημόσιου χρέους αλλά και προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών, προκειμένου η Ελλάδα να μπει σε τροχιά ανάπτυξης και να ανακτηθεί η αξιοπιστία της οικονομίας και στις διεθνείς αγορές. Οποιαδήποτε καθυστέρηση στη λήψη άμεσων αποφάσεων, μπορεί κάτω από τις παρούσες συνθήκες που έχει δημιουργήσει η οικονομική κρίση, να έχει υπέρμετρο και μη αναστρέψιμο κόστος. Γι’ αυτό θα πρέπει να γίνουν γενναίες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες με έμφαση στους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης, Υγείας και της Εθνικής Άμυνας, ενώ η αύξηση της φορολογίας, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς αποτελούν μονόδρομο για την αύξηση των κρατικών εσόδων. Παράλληλα, θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στις παραγωγικές μονάδες για την τόνωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων, αποφεύγοντας την αύξηση της ανεργίας, όπου κάποιες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αύξησή της πάνω από το 10% το 2010. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί στήριξη της πραγματικής οικονομίας, αυξάνοντας το πραγματικό εισόδημα της χώρας, αποκαθιστώντας την εμπιστοσύνη στις αγορές ότι η χώρα βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης.
Κατεβάτης Αθανάσιος (MSc, BSc) - Αναλυτής Χρηματοπιστωτικών Μέσων
Πηγή: ClopYPastE.gr - ClopYandPastE.blogspot.com
0 comments
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ, τα σχόλιά σας να μην περιέχουν βωμολοχίες, να μην είναι γραμμένα σε greeklish και με κεφαλαία γράμματα και να μην περιέχουν οποιοδήποτε διαφημιστικό περιεχόμενο. Σε διαφορετική περίπτωση δε θα δημοσιεύονται. Για οποιαδήποτε απορία ανατρέξτε στους όρους χρήσης του ιστολογίου.